Current Pending Sector Count Nedir?

Diskinizin S.M.A.R.T datalarını denetim ederken, birden teğe sarıyla işaretli Current Pending Sector Count isimli bir alan gözünüze çarptı. Doğal olarak diskiniz hakkında endişelenmeye başlayıp, çabucak internette sorunun tahlilleri hakkında aramalar yapmaya başlamış olabilirsiniz. Pekala nedir bu sorunun sebebi?

Current Pending Sector Count, bekleyen bölüm sayısı manasına geliyor. Bu S.M.A.R.T parametresi, bizlere diskimizde kaç tane stabil olmayan kesimin tekrar pozisyonlandırma (remapping) sürecini beklediğini gösteriyor. Yani sabit diskimizde sıkıntılı birtakım kısımlar var ve bunların diskin yazılımı olan firmware tarafından yedek dallar ile değiştirmesi gerekiyor.

Şayet sonradan bu dallar tekrar okunabilirse, bu sayı düşecektir. Ancak tekrar okunamadıysa ve diskte yedek bölümler bulunuyorsa, kullanımda olan sıkıntılı kesimler yerini yedek dallara bırakacaktır. Böylece yine yapılandırma (reallocation/remapping) süreci gerçekleşecektir, doğal olarak bu da tekrar tahsis edilmiş kesim sayısını (Reallocated Sector Count) arttıracaktır.

Bekleyen bölüm sayısını denetim etmek için, diskimizin S.M.A.R.T raporlarını okumamız gerek. Bunun için de bizlere birtakım üçüncü parti yazılımlar gerekiyor.

GSmartControl programının arayüzü. SSD’niz varsa onun S.M.A.R.T bilgilerine de ulaşabilirsiniz.

Windows için CrystalDiskInfo, Linux için GSmartControl, macOS için ise DriveDX (ücretli, deneme sürümü mevcut) yazılımlarını kullanabilirsiniz.

Linux altında GSmartControl yazılımını çalıştırmak için kök yetkilerine (root) sahip olmanız gerektiğini belirtelim.

Aslına bakacak olursanız önemli bir ikaz. Bu ihtar bizlere diskin her an bozulabileceğinin habercisi olabilir. Yedekleriyle değişmeyi bekleyen kesimler, ekseriyetle tekrar kullanılamaz haldedirler. Bundan ötürü da tekrar yapılandırma süreci ortaya çıkar ve sabit diskin artık ölmeye başladığının habercisidir.

Ama çabucak endişelenmeye pek gerek yok. Şayet yapılandırılan dal sayısı süratli bir biçimde değişmiyorsa yahut bekleyen bölüm sayısı fazla değilse panik yapmayın. Bilhassa diskiniz 6-7 yaş bandını aştığı vakit birkaç kesimin tekrar yapılandırılması olağan bir durumdur. Ayrıyeten 500 GB’lık bir sabit diskte bulunan bölüm sayısının 976.562.500 olduğunu hatırlatalım. Tekrar de bir disk bu yanılgıyı veriyorsa, bu, disk için sonun yaklaştığına işaret edebilir. Datalarınızı yedeklemenizde yarar var.

Diskin içerisinde bulunan dataları ne kadar önemsediğiniz ve mümkün arıza durumunda yapabileceklerinize bağlı olarak değişir. Technopat olarak biz, bu üzere durumlarda sabit diskinizi değiştirmenizi tavsiye ederiz. Bilhassa tehlike çanlarının çalmaya başladığı diski ana şoför olarak kullanıyorsanız, sabit diski çabucak değiştirmenizde yarar var. Aksi takdirde mavi ekran, kilitlenme üzere meseleler baş gösterir.

Şayet yapılandırılmış dal sayısı süratli bir formda yükselmiyorsa ve bekleyen dal sayısı fazla değilse, değiştirmeniz tekrar sizin faydanıza olacaktır ancak çok kritik datalar tutmuyorsanız şoförünüzü büsbütün bozulana kadar kullanabilirsiniz.

Bilgilerinizi her vakit yedeklemenizi tavsiye ederiz. Bilhassa sabit diskinizde bu üzere ne vakit olacağı öngörülemeyen donanımsal sorunlara karşı yedek almanın kıymeti bir sefer daha karşımıza çıkıyor. Bir cloud hizmetinde yahut öbür bir şoförde bilgilerinizi koruyabilirsiniz.

Sabit disklerde kusurlar anlık oluşur. S.M.A.R.T teknolojisi ise biz kullanıcıları bu yanılgılara karşı evvelden korumak için var. Bu çeşit ikaz bildirilerini gördüğünüzde bilgilerinizi sık sık yedeklemeyi ihmal etmeyin.

Sabit diskin dalı kusurlu okuması ve muhtaçlık anında o kesimin tekrar okunup, kesim okunabiliyorsa bekleyen kesim sayısının düşmesi durumundan bahsetmiştik. Sabit diski bu kesimleri tekrar okumaya zorlayabiliriz. Bu sürece Low-level format adı veriliyor. Böylelikle diskte bulunan tüm dallara sıfır yazılmış oluyor.

(Uyarı: Bu süreç ile birlikte tüm datalarınızın üzerine sıfır yazılacağından ötürü bilgilerinizi kaybedeceksiniz, bu süreci yapmadan evvel bilginizin yedeğini alınız. Technopat olarak silinen bilgileriniz ile ilgili rastgele bir sorumluluk kabul etmiyoruz.)

Süreç tamamlandıktan sonra diskin S.M.A.R.T datalarını tekrar denetim edin. Yapılandırılmış kesim sayısı arttıysa, diskiniz emekliliğe adım adım ilerliyor demektir. Şayet yapılandırılmış bölüm sayısı artmamış ve bekleyen kesim sayısı azalmışsa, tebrikler; diskinizin firmware’i yanlış tahlil yapmış!

Şayet şoförünüzün garantisi devam ediyorsa yahut büyük bir üreticinin hazır sistemini kullanıyorsanız, şoförünüzü garanti kapsamı altında değiştirebilirsiniz. Şoförünüzün garanti kapsamında olup olmadığını öğrenmek için üretici sitesindeki doğrulama sistemlerine şoförünüzün seri numarasını girebilir ve böylelikle garanti durumunu öğrenebilirsiniz.

Şoförünüzü garanti kapsamına göndermeden evvel yedeğinizi almayı ve şoföre Low-level format işlemi yapmayı unutmayın. Serviste diskinizdeki başka komponentler (manyetik baş, devre kartı gibi), çok büyük ihtimalle kesim niyetine kullanılacaktır. Datalarınız servis tarafından yeni şoföre aktarılmıyor. Ayrıyeten sizlere çok yüksek ihtimalle “refurbished“, yani tamir edilmiş ve testlerden muvaffakiyetle geçmiş şoförlerden verilecektir. Sıfır şoför de verilebilir lakin daha çok refurbished sürücü verildiğine şahit oluyoruz.

Bunları göz önünde bulundurarak yedekleme yapmanızı ve elinizdeki diski Low-level format işlemine doğal tutmanızı şiddetle tavsiye ediyoruz.

Bu yazımızda sizlere Current Pending Sector Count hatasının ne olduğunu, ve mümkün yanılgı durumlarında neler yapabileceğinizden bahsettik. Görüşlerinizi yorumlarda belirtebilir, sorularınız için Technopat Sosyal’i kullanabilirsiniz.

Kaynak: Technopat